In gesprek met regisseur Ben van der Meyden over zijn documentairereeks ‘De Oorsprong’ en de nieuwe serie ‘De Verdieping’.
Ben van der Meyden (53) is regisseur van bijvoorbeeld Koefnoen en woont in Baarn. Hij is eigenaar van Studio Verzameld Werk. Voor Christelijk videoplatform New Faith Network maakte hij de elfdelige documentairereeks ‘De Oorsprong’. Hierin zien we de persoonlijke verhalen van Christelijke sprekers en voorgangers, zoals Paul Visser en Orlando Bottenbley. Van het niet gebruikte materiaal maakte hij vervolgens ‘De Verdieping’. “Ik heb wonderlijke dingen meegemaakt tijdens de opnames”, vertelt Ben. Maar hoe is dat voor een videomaker die al lang niet meer naar de kerk gaat? Een openhartig gesprek.
Hoe ontstond het idee voor de serie ‘De Oorsprong’?
“Ik ontdekte een oproep op een online forum”, vertelt Ben. De oproep was gericht aan videomakers met een Christelijke achtergrond. In gesprek met de opdrachtgevers van New Faith Network merkte Ben dat de creatieve invulling nog open lag: “Het ging om een serie die nog vrij ingevuld kon worden. Dat zijn voor mij de leukste klussen om te doen!” Samen kwamen ze tot het idee voor ‘De Oorsprong’, waarin bekende Christelijke sprekers op een persoonlijke manier in beeld gebracht worden. Elf afleveringen volgden.
Je bent een niet-Christelijke videomaker. Hoe was het om ondergedompeld te zijn in een Christelijke wereld?
“Ik kom wel uit een christelijk nest, wij zijn Nederlands Hervormd. We gingen altijd twee keer op zondag naar de kerk, ik deed zondagschool, catechisatie en keek geen tv op zondag.” De Bijbel en het geloof zijn Ben dus niet vreemd. “Ik doe er alleen zelf niets meer mee. Op jonge leeftijd haakte ik af. Tot groot verdriet van mijn moeder. Mijn moeder is er nu trouwens heel blij mee dat ik ‘De Oorsprong’ heb gemaakt – ze kent vrijwel elke spreker.”
Was het vanwege die achtergrond moeilijker of juist makkelijker om dichtbij de sprekers te komen?
“Ik denk makkelijker”, stelt Ben. Hij komt onbevangen en oprecht over, ook in het gesprek voor dit interview. Dat hielp hem ongetwijfeld. “Ik wilde echt de overtuiging van de sprekers leren kennen, hun levens induiken.” Hij was daarin altijd open over zijn achtergrond. “Mijn bijbelkennis is genoeg blijven hangen om te volgen waar de sprekers het over hadden. We gingen met groot respect met elkaar om en ik kwam vaak met bewondering thuis.”
Je kwam dus behoorlijk dichtbij de sprekers. Zette dit je zelf ook nog aan het denken?
Ben: “Ik heb voortdurend een grote vrijheid ervaren om te mogen vragen, om nieuwsgierig te zijn. En ja, dan ontdek je ook bijzondere dingen. Ik heb mezelf zeker afgevraagd hoe het kan dat de sprekers zo sterk geloven en ik zelf een andere kant ben opgegaan. Waar halen zij hun vertrouwen vandaan? Hoe komt het dat zij niet twijfelen? Dus ja, het zette me aan het denken.”
Welke van al die ontmoetingen zijn je het meest bijgebleven?
Ben sprak elf sprekers. Zijn ontmoetingen met David de Vos, Paul Visser, Jesse de Haan en Jurjen ten Brinke waren indrukwekkend. “Maar eigenlijk was iedere spreker uniek en iedere ontmoeting spannend, inspirerend en uitdagend.” Hij leerde veel over de wereld waarin de sprekers leven: “Ik had vaak geen idee. Maar ik ben onder de indruk van de organisaties en de medewerkers. Ook onder de indruk van het feit dat de cameraman en ik overal met open armen werden ontvangen. Alles was goed, alles kon en mocht. Heel bijzonder.”
Je zei eerder dat je ‘wonderlijke dingen’ hebt meegemaakt. Wat dan?
“Dat zat echt in dingen waar je niet meteen bij stil staat. Zo werd het ineens droog op een regenachtige dag. En er kwam op precies het juiste moment iemand langs om een kerkdeur open te doen. Of toen we voor opnames op het strand waren en het strand plots helemaal leeg was, dat soort dingen gebeurde de hele opname periode.” Ben is duidelijk onder de indruk. “Het zat soms ook in de connectie met de spreker. Ik voelde dan dat er energie binnenkwam, alsof ook God bij de opnames was.”
Na ‘De Oorsprong’ heb je nu ook ‘De Verdieping’ gemaakt. Wat kunnen kijkers daarvan wachten?
Ben maakte met iedere spreker een ‘basisinterview’. Tijdens de montage komt dan natuurlijk niet elke uitspraak of elk moment in de aflevering. “In de interviews werden vaak zulke mooie, krachtige en openhartige dingen gezegd dat het zonde zou zijn om dat niet te gebruiken”, vertelt Ben. Hij bedacht daarom een aantal thema’s waarop hij iedere spreker extra bevraagde. Hij kreeg steun voor zijn idee van de opdrachtgever en maakte drie afleveringen van ‘De Verdieping’. “Het werkte; we kregen echt een verdieping op de gesprekken. Geen scenes, maar de sprekers in hun kracht. Waarin ze spreken over God, vertrouwen, hun twijfels, hun moeilijkheden en hun verlangens.”
Je hebt veel meegemaakt tijdens de opnames. Veel gezien, gehoord en geleerd. Ben je nu zelf ook weer dichter bij het geloof gekomen?
Ben: “Ik denk het wel. Het is niet dat ik nu naar de kerk ga, of weer begin met bidden, maar ik voel wel dat ik er met meer respect naar kijk en luister. Ik heb gezien dat bij al deze verschillende mensen, deze sprekers, er toch iets bijzonders is. Iets dat ik bewonderingswaardigs vind. Hun moed, kracht, hun rotsvaste vertrouwen. Hun zorg voor de mensen om hen heen, zoals hun familie en hun gemeente. Dat was wonderlijk. Ook het wonderlijke feit dat ze los van elkaar soms dezelfde verhalen vertelden, dan moet er toch echt wel iets zijn?”
De afleveringen van ‘De Verdieping’ zijn nu te zien op New Faith Network. Daar vind je ook alle afleveringen van ‘De Oorsprong’.